Ποιές είναι οι αναπτυξιακές δεξιότητες του μωρού;
Χωρίζονται σε πέντε γενικές κατηγορίες:
- Αδρή κινητικότητα
- Λεπτή κινητικότητα
- Γλωσσικές δεξιότητες
- Κοινωνικότητα και παιχνίδι
- Γνωστικές δεξιότητες
Τι είναι η αδρή κινητικότητα;
Ο τρόπος με τον οποίο το βρέφος χρησιμοποιεί τους μεγάλους μυς του σώματος του, δηλαδή τους μυς του κορμού, των άκρων και του λαιμού.
Οι δεξιότητες αδρής κινητικότητας περιλαμβάνουν ορόσημα, όπως ο έλεγχος του κεφαλιού, η καθιστή θέση, το μπουσούλημα και το περπάτημα. Η εξέλιξη των δεξιοτήτων αυτών, από τη γέννηση έως τα δύο χρόνια, συνίσταται στο ότι το παιδί απομακρύνει όλο και περισσότερο το σώμα του από το έδαφος, ξεκινώντας από το κεφάλι και προχωρώντας έως τα δάχτυλα των ποδιών.
Τι είναι η λεπτή κινητικότητα;
Οι δεξιότητες χεριών και δακτύλων που χρησιμοποιεί το μωρό για να χειριστεί τα παιχνίδια του εξαρτώνται από τη λεπτή κινητικότητα του. Όπως και η αδρή κινητικότητα, έτσι και η λεπτή αναπτύσσεται με συστηματικό τρόπο, ξεκινώντας από ανακριβείς κινήσεις της γροθιάς και φτάνοντας έως τις λαβές ακριβείας με τον αντίχειρα και τον δείκτη.
Τι είναι οι γλωσσικές δεξιότητες;
Εδώ είναι που θα λάμψουν οι δικές σας ικανότητες επικοινωνίας με το μωρό. Η συνεισφορά των γονιών μπορεί να επηρεάσει τη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού περισσότερο από κάθε άλλη δεξιότητά του. Μπορεί να πιστεύετε ότι τα μωρά δεν μιλάνε και πολύ, μέχρι τουλάχιστον τους 18 μήνες, όμως η βρεφική “ομιλία” ξεκινάει στην πραγματικότητα από τη γέννησή τους.
Η κραυγή του νεογέννητου που κάνει τις νοσηλεύτριες να πάνε τρέχοντας κοντά του, αυτή που κάνει το στήθος της μαμάς να τρέχει γάλα και την ίδια να σπεύδει να αγκαλιάσει το παιδί, αυτη που κάνει τους γονείς να σκουντουφλάνε πάνω σε έπιπλα τρέχοντας να το ταΐσουν στις 3:00 τα ξημερώματα..αυτή είναι η ομιλία του!
Για ένα μικρό μωρό, γλώσσα είναι κάθε ήχος ή χειρονομία που προκαλεί την ανταπόκριση των φροντιστών του. Κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου ζωής, στο προγλωσσικό στάδιο της λεκτικής ανάπτυξης, το μωρό μαθαίνει να επικοινωνεί χωρίς να είναι ακόμα έτοιμο να αρθρώσει λέξεις. Από πολύ νωρίς μαθαίνει ότι η “γλώσσα” του, δηλαδή το κλάμα, αποτελεί εργαλείο κοινωνικής συνδιαλλαγής, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει για να τραβήξει την προσοχή των γύρων του και να ικανοποιήσει τις ανάγκες του.
Όταν ανταποκρίνεστε με ευαισθησία στα πρώτα κλάματα του μωρού, το βοηθάτε να τελειοποιήσει αυτά τα κάπως απαιτητικά σινιάλα και να τα εξελίξει σε μια πιο “ευγενική” γλώσσα του σώματος, που κάνει τα αιτήματά του λιγότερο ενοχλητικά.
Οι μητέρες έχουν από φυσικού τους την ικανότητα να συνομιλούν με τα μωρά τους. Οι γλωσσολόγοι που έχουν μελετήσει μητέρες σε όλο τον κόσμο, έχουν ταυτοποιήσει και ένα είδος παγκόσμιας μητρικής διαλέκτου. Οι μητέρες, δηλαδή, έχουν τη διαισθητική ικανότητα να μιλάνε με τρόπο που συνάδει με το επίπεδο του μωρού και ταυτόχρονα να ανεβάζουν το επίπεδο επικοινωνίας κάθε φορά που το παιδί είναι έτοιμο να ανταποκριθεί σε αυτό.
Τι είναι η κοινωνικότητα και το παιχνίδι ως αναπτυξιακή δεξιότητα;
Οι τρόποι με τους οποίους ένα μωρό αλληλεπιδρά με τους φορτιστές του και παίζει με παιχνίδια συναποτελούν τις κοινωνικές του δεξιότητες. Όπως συμβαίνει και στη λεκτική ικανότητα, έτσι κι εδώ, η αλληλεπίδραση με τους γονείς μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την κοινωνική ανάπτυξη του βρέφους. Σημαντικό είναι να παίξει με τα κατάλληλα παιχνίδια για κάθε στάδιο ανάπτυξής του και να διασκεδάσετε με το μωρό σας.
Τι είναι οι γνωστικές δεξιότητες;
Συχνά παρακολουθούμε τις γκριμάτσες των μωρών και αναρ τι να σκέφτεται τώρα! Παρ’ ότι δεν μπορεί ποτέ να είστε σίγουροι για το τι συμβαίνει στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο του μωρού, έχει πλάκα να προσπαθεί κανείς να μαντέψει, τι σκέφτεται, μέσα από τις εκφράσεις του προσώπου του και τη συμπεριφορά του. Οι γνωστικές δεξιότητες περιλαμβάνουν την ικανότητα σκέψης, τη λογική, την προσαρμογή σε διαφορετικές καταστάσεις παιχνιδιού και την επίλυση προβλημάτων, όπως το “πώς μπορώ να προσπεράσω ένα εμπόδιο μπουσουλώντας”.
Πηγή: The Baby Book – Sears William & Martha
Πηγή εικόνας: pvproductions
