Ο 3ος μήνας έχει περισσότερα βρεφικά παιχνίδια, περισσότερη αλληλεπίδραση και είναι πολύ διασκεδαστικός, τόσο για το μωρό όσο και για τους γονείς. Το μωρό είναι πιο ξύπνιο, ζωηρό, οργανωμένο και ανταποκρίνεται καλύτερα. Τον 3ο μήνα, η επικοινωνία είναι καλύτερη γιατί τόσο οι γονείς, όσο και το μωρό έχουν εξοικειωθεί ο ένας με τα μηνύματα του άλλου. Για τους λόγους αυτούς, συχνά οι γονείς περιγράφουν αυτόν τον μήνα ως πιο εύκολο στη φάση αυτή.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΕΝΟΣ ΜΩΡΟΥ 3ων ΜΗΝΩΝ

Κυρίαρχη δεξιότητα: Παιχνίδι με τα χέρια

Αδρή κινητικότητα μωρού 3 μηνών

  • Τεντώνει τα πόδια εντελώς
  • Κάνει κύκλους και ελεύθερες κινήσεις
  • Κρατάει το κεφάλι ψηλότερα από τον ποπό και αναζητά τριγύρω
  • Στηρίζει στιγμιαία βάρος στα πόδια του
  • Κρατάει σταθερό το κεφάλι όταν είναι καθιστό στην αγκαλιά
  • Γυρίζει από ανάσκελα στο πλάι

Δεξιότητες χεριών μωρού 3 μηνών

  • Τα χέρια ανοίγουν και προσκαλούν
  • Κάνει μεγάλες κινήσεις για να φτάσει αντικείμενα, συνήθως αστοχεί, κάνει κινήσεις “καράτε”
  • Κρατάει και κουνάει την κουδουνίστρα για περισσότερη ώρα
  • Αρπάζει τα μαλλιά και τα ρούχα των γύρω του
  • Πιπιλάει δάχτυλα και γροθιές
  • Παίζει με τα χέρια του στον κατακόρυφο άξονα του σώματος

Γνωστικές (νοητικές) δεξιότητες μωρού 3 μηνών

  • Μαθαίνει τη σχέση αιτίας-αποτελέσματος: όταν χτυπάω το μόμπιλ κουνιέται
  • Συνειδητοποιεί την έννοια της ικανότητας: μπορεί να προκαλέσει την αντίδραση των άλλων με χαμόγελα, κλάματα, με τη γλώσσα του σώματος

Γλωσσικές & κοινωνικές δεξιότητες μωρού 3 μηνών

  • Τραβάει τους ήχους των φωνηέντων “ααα”, “εεε”, “ιιι”, “οοο”
  • Βγάζει πιο δυνατούς ήχους και στριγκλιές
  • Κλαίει με διαφορετικό τρόπο για κάθε ανάγκη του, κάνει παύσεις προσμονής ανάμεσα στις κραυγές του
  • Αρχίζει να γελάει δυνατά

Παιχνίδια & δραστηριότητες για μωρά 3 μηνών

  • Να στέκονται όρθια στην αγκαλιά σας, να ακουμπάνε στο στήθος σας και να κοιτάζουν πάνω από τον ώμο σας
  • Να παίζουν με τα χέρια τους
  • Να παίζουν σε ημικαθιστη θεση, το προτιμούν από το να είναι ξαπλωμένα
  • Να παίζουν με μόμπιλ
  • Να πιάνουν κουδουνίστρες και πλαστικούς κρίκους
  • Να παίζουν ελεύθερα στο πάτωμα, να κάνουν κινήσεις σαν να χτυπάνε τα φτερά τους

Οπτική ανάπτυξη

Η οπτική ανάπτυξη του μωρού τον 3ο μήνα θριαμβεύει. Παρακολουθήστε τα μάτια του μωρού να καρφώνονται σε ένα ενδιαφέρον εμπριμέ μοτίβο και παρατηρήστε ότι τώρα πια το μελετάει περισσότερη ώρα, δίνοντας μεγαλύτερη προσοχή στις λεπτομέρειες αντί απλώς να το σκανάρει, όπως έκανε τον προηγούμενο μήνα.

Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης, η παρακολούθηση με το βλέμμα. Παρατηρήστε πώς το μωρό εστιάζει και σας παρακολουθεί, καθώς περνάτε από μπροστά του και βγαίνετε από το δωμάτιο, γιατί όχι μόνο βλέπει καλύτερα αλλά σε αυτό το στάδιο, βλέπει και πιο μακριά. Μπορεί ακόμα και να βάλει τα κλάματα καθώς σας βλέπει να φεύγετε.

Μπορείτε να κρατήσετε την προσοχή του μωρού, για αρκετά λεπτά, αν του δείχνετε ένα ασπρόμαυρο εξάεδρο κύβο από απόσταση 60 εκατοστών από το πρόσωπό του. Ενθουσιάζεται με την εικόνα, μελετάει την κάθε πλευρά καθώς περιστρέφεται αργά και φαίνεται σαν να διακρίνει τις διαφορές ανάμεσα στα σχέδιά.

Δεξιότητες χεριών μωρού 3 μηνών

Το πιο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό του τρίτου μήνα είναι που ξεκινάει να παίζει μόνο του με τα χεράκια του. Οι σφιγμένες γροθιές αρχίζουν να ανοίγουν, ενώ οι παλάμες παραμένουν μισάνοιχτες την περισσότερη ώρα. Στη φάση αυτή, τα μωρά συνειδητοποιούν ότι οι παλάμες τους είναι οικεία και προσιτά παιχνίδια και ότι είναι κομμάτι του εαυτού τους. Παρακολουθήστε το μωρό σας να παίζει με τα χεράκια του μπροστά στο πρόσωπό του. Μπορεί να εξερευνά το ένα χέρι με το άλλο, κάποιες φορές κρατώντας ολόκληρη τη γροθιά και άλλες πιάνοντας μόνο ένα ή δύο δάχτυλα. Φυσικά αυτά τα περίεργα χεράκια βρίσκουν και το δρόμο για το γνωστό τους στόχο, το στόμα, αφού το μωρό ενθουσιάζεται με το πιπίλισμα της γροθιάς και των δαχτύλων του. Αυτά είναι τα πρώτα εργαλεία του και αρχίζει πλέον να τα χρησιμοποιεί.

Πώς να ανοίξετε τα χέρια του μωρού

Όσο πιο σύντομα ανοίξει το μωρό τα δάχτυλά του, τόσο πιο γρήγορα θα αρχίσει να παίζει με τα χέρια του. Αν το μωρό σας τα κρατάει ακόμα σφιχτά κλεισμένα την περισσότερη ώρα, χαϊδέψτε απαλά τη ράχη της παλάμης του, ώστε να ενεργοποιήσετε το αντανακλαστικό που θα το βοηθήσει να τα ανοίξει.

Ποια είναι η σωστή στάση του σώματος για παιχνίδι

Η στάση του σώματος του μωρού επηρεάζει και τις δεξιότητες των χεριών του. Η οριζόντια θέση δεν ενθαρρύνει το παιχνίδι με τα χέρια, ενώ η καθιστή ή ημικαθιστή θεση στην αγκαλιά σας ή κάποιο παιδικό καθισματάκι, το ενισχύει.

Έτσι τα μπράτσα και τα χέρια μπορούν να ενωθούν και το παιδί μπαίνει στη διαδικασία να παίξει με τις παλάμες ή το παιχνίδι που έχει μπροστά στο πρόσωπό του. Σε αντίθεση με την οριζόντια θέση που λόγω του τονικού αντανακλαστικού του αυχένα, κάνει το κεφάλι να γυρίζει στο πλάι, το χέρι να ανοίγει προς τα έξω και τις  παλάμες να παραμένουν κλειστές.

Απλώνει και πιάνει 

Οτιδήποτε βρίσκεται σε απόσταση λαβής από τα χεράκια του είναι και στο έλεος του. Τα μωρά τρελαίνονται να τραβάνε μαλλιά, να αρπάζουν γυαλιά, να πιάνονται από τη γραβάτα του μπαμπά και το αγαπημένο τους, να τραβάνε την μπλούζα της μαμάς ενώ θηλάζουν. Ειδικά αν το μωρό πιάσει μια τούφα μαλλιά, δύσκολα θα την αφήσει. Αυτά τα πρώτα πιασίματα είναι πολύ δυνατά και όχι τόσο ευγενικά ή σωστά στοχευμένα.

Όταν προσπαθεί να τεντωθεί και να πιάσει ένα παιχνίδι που κρέμεται, οι κινήσεις του μπράτσου του μωρού είναι ακόμα κοφτές, σαν χτυπήματα του καράτε κι ενώ σαρώνουν μεγάλο πεδίο, συχνά αστοχούν. Τον επόμενο μήνα θα βάζει καλύτερο σημάδι.

Κρατάει γερά

Το μωρό επιδεικνύει όλο και μεγαλύτερη δύναμη, όταν κρατάει κάποιο παιχνίδι. Τώρα, αντί να ρίξει αμέσως κάτω την κουδουνίστρα, όπως έκανε μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες, αν του την βάλετε στο μισάνοιχτο χέρι του, τα δάχτυλά του θα σφίξουν και θα την κρατήσει για μια στιγμή μέχρι να τη ρίξει πάλι.

Το παιχνίδι του μήνα

Το παιχνίδι του μήνα είναι ένας κρίκος ή βραχιόλι από πλαστικό ή από καουτσούκ, είναι το πιο κατάλληλο εκπαιδευτικό παιχνίδι για το τριών μηνών μωρό σας. Παρακολουθήστε πώς θα αρχίσει να χρησιμοποιεί το χέρι και το στόμα του προκειμένου να το εξερευνήσει.

Πώς να διαλέξετε τη σωστή κουδουνίστρα

  • Όσο πιο ελαφριά είναι η κουδουνίστρα και όσο πιο εύκολη στο πιάσιμο, τόσο περισσότερη ώρα θα μπορεί να την κρατήσει το μωρό σας.
  • Οι ασπρόμαυρες κουδουνίστρες και γενικά τα χρώματα με αντιθέσεις τραβάνε καλύτερα την προσοχή του.
  • Τα μωρά προτιμούν τις υφασμάτινες από τις πλαστικές κουδουνίστρες.
  • Μια ασφαλής κουδουνίστρα, που δεν μπορεί να προκαλέσει πνιγμό, έχει διαστάσεις πάνω από 4-5 cm και δεν έχει κομμάτια ή τμήματα που αποσπώνται.

Ασκήσεις για μωρά 3 μηνών 

Δεδομένου ότι είναι πιο ασφαλές για τα μωρά να κοιμούνται ανάσκελα, καλό θα είναι να εξασφαλίσετε στο μωρό σας και ορισμένα διαστήματα μέσα στην ημέρα που θα περνάει μπρούμυτα, έτσι ώστε να μπορέσει να δυναμώσει τους μυς που ανασηκώνουν το κεφάλι του. Παρακάτω θα βρείτε μερικές ασκήσεις-παιχνίδια που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε το μωρό σας.

  1. Βάλτε το να ξαπλώσει με την κοιλίτσα προς τα κάτω, πάνω σε μια μαλακή επιφάνεια στο πάτωμα, όπως ένα χαλάκι δραστηριοτήτων. Κατεβείτε στο ύψος του, για να έχετε οπτική επαφή και αρχίστε να του μιλάτε. Μπορεί να ανασηκώσει κατά 45 μοίρες ή περισσότερες το κεφάλι του και αντί να το αφήσει να πέσει γρήγορα, όπως έκανε τον προηγούμενο μήνα, τώρα να το κρατήσει για λίγο ψηλά και να το στρέψει ποτέ από τη μια και ποτέ από την άλλη πλευρά.
  2. Γυρίστε ανάσκελα το μωρό, κρατήστε το από τα δύο του χέρια και σηκώστε το αργά σε καθιστή θέση. Το κεφάλι και ο κορμός πρέπει να σηκωθούν μαζί. Παρατηρήστε πόσο λιγότερο πέφτει πίσω το κεφάλι του σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
  3. Βάλτε τις παλάμες σας κάτω από τα μπράτσα του μωρού και κρατήστε το σε όρθια θέση, για να μπορέσετε να το βοηθήσετε να στηριχτεί όρθιο. Τον προηγούμενο μήνα, τα πόδια του θα είχαν πιθανότατα λυγίσει γρήγορα, όμως αυτόν τον μήνα μπορεί να καταφέρει να στηρίξει το μεγαλύτερο μέρος του βάρους του για μερικά δευτερόλεπτα, ενώ εσείς το υποστηρίζετε για λόγους ισορροπίας.
  4. Καθίστε και πάρτε το αγκαλιά, βάλτε το να πατήσει πάνω στις παλάμες σας και να γείρει το στήθος του πάνω από το δικό σας. Όπως ακριβώς το βάζατε για να ρευτεί, απλά κρατήστε το από τις πατούσες. Παρατηρήστε πόσο έχουν δυναμώσει τα πόδια του αυτόν τον μήνα σε σχέση με τους προηγούμενους.
  5. Τον 3ο μήνα, τα μωρά εκτός από πολλή αγκαλιά, θέλουν και να ακουμπάνε ανάσκελα στο πάτωμα για να μπορούν να απολαύσουν το ελεύθερο παιχνίδι τους. Ένα χαλάκι δραστηριοτήτων ή ένα βρεφικό γυμναστήριο θα βοηθήσει. Το τονικό αντανακλαστικο του αυχένα που τα περιόριζε, αρχίζει τώρα να υποχωρεί, επιτρέποντας στα χαλαρωμένα πια άκρα του μωρού να τεντώνονται ελεύθερα και να κάνουν κυκλικές κινήσεις, σαν να “χτυπάει τα φτερά του”.

Συμβουλές ασφαλείας

  • Τον 3ο μήνα, το μωρό μπορεί να μετατοπίζεται, να στριφογυρίζει και να κυλάει στο άλλο πλευρό. Ποτέ μην το αφήνετε μόνο του πάνω στην αλλαξιέρα ή σε βρεφικό καθισματάκι, που βρίσκεται πάνω σε κάποια ψηλή επιφάνεια, ούτε για μια στιγμή!
  • Στο ριλάξ χρησιμοποιείτε πάντα τη ζώνη ασφαλείας και τοποθετήστε το στο πάτωμα, κατά προτίμηση με χαλί η μοκέτα.
  • Μην αφήνετε ποτέ το μωρό μόνο του πάνω σε καναπέ ή άλλο έπιπλο, από το οποίο μπορεί να κυλήσει και να πέσει.
  • Αν το μωρό κοιμάται στο κρεβάτι σας, καλύτερα τοποθετήστε το στρώμα στο πάτωμα, ώστε αν πέσει να είναι χαμηλά και να μην χτυπήσει. Διαφορετικά βάλτε προστατευτικά κάγκελα κρεβατιού.

Γνωστικές Δεξιότητες

Στους 3 μήνες, το μωρό ανακαλύπτει ότι μπορεί να προκαλέσει πράγματα από μόνο του. Μια συγκεκριμένη κίνηση που κάνει στο παιχνίδι του, προκαλεί μια συγκεκριμένη αντίδραση, αυτό ονομάζεται παιχνίδι συσχετισμών. Για παράδειγμα, αν κλωτσήσω το μόμπιλ αυτό κουνιέται ή αν κουνήσω την κουδουνίστρα κάνει θόρυβο.

Καθώς το μωρό αποθηκεύει τα μοτίβα αιτίας-αποτελέσματος στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλό του, αρχίζει να κάνει και προσαρμογές στα μοτίβα αυτά ώστε να βελτιώσει την εξέλιξή του. Για παράδειγμα, το μωρό έχει μάθει να ρουφάει έτσι ώστε να εξασφαλίζει ότι θα πάρει το γάλα του με τον πιο αποδοτικό τρόπο.

Γλωσσικές Δεξιότητες

Τώρα ξεκινάνε οι πραγματικές συζητήσεις. Ένας από τους λόγους που μπορεί αυτή η φάση να σας φανεί πιο εύκολη είναι το γεγονός ότι μπορείτε πλέον να καταλαβαίνετε το τριών μηνών μωρό σας. Διαβάζοντας τη γλώσσα του σώματος και του προσώπου του, μπορείτε πολύ συχνά να καταλάβετε ποιο συναίσθημα θα ακολουθήσει, αν είναι έτοιμο να κλάψει ή να χαμογελάσει και έτσι να παρέμβετε εγκαίρως.

Επικοινωνιακό κλάμα

Δεν είναι μόνο η γλώσσα του σώματος του μωρού που γίνεται πλέον πιο εύκολα αποκωδικοποιήσιμη, είναι και το κλάμα του. Υπάρχουν διάφορα είδη κλάματος, όπως το δυνατό, αγωνιώδες κλάμα ή το κλάμα της γκρίνιας, που εκφράζουν διαφορετικές ανάγκες και απαιτούν διαφορετική ανταπόκριση. Παρατηρήστε τις παύσεις προσμονής που κάνει το μωρό σας. Με τον τρόπο αυτό, σας λέει ότι περιμένει μια ανταπόκριση από εσάς και ότι πιθανότατα θα διαμαρτυρηθεί αν το παρερμηνεύσετε.

Αυξάνονται οι γλωσσικές εκφορές

Οι ήχοι που βγάζει γίνεται δυνατότεροι, με περισσότερα φωνήεντα, που το μωρό τραβάει για πιο πολύ ώρα, “ααα”, “εεε”, “ιιιι”, “οοο”. Το μωρό πειραματίζεται με διαφορετικές κινήσεις της γλώσσας και του στόματος, που παράγουν διαφορετικούς ήχους. Ενθουσιάζεται ακόμα και το ίδιο από τη δύναμη που μπορεί να βάλει στις στριγκλιές του, καθώς και από την προσοχή που του εξασφαλίζουν τα ουρλιαχτά του. Έτσι από πολύ νωρίς μαθαίνει ότι οι ήχοι που βγάζει έχουν επίδραση στους γύρω του.

Πηγή: The Baby Book – Sears William & Martha και Μοντεσσόρι στο σπίτι με το μωρό – Davies & Uzodike

Πηγή εικόνας: Holiak