Αναπτυξιακές δεξιότητες για μωρά 2 μηνών

Ο 2ος μήνας είναι η φάση που τα μωρά οργανώνονται, ανακαλύπτουν και προσαρμόζονται στο καινούριο τους σπίτι. Είναι η περίοδος που και οι γονείς ανακάμπτουν μετά τον τοκετό, μαθαίνουν να επιβιώνουν με λιγότερο ύπνο και προσαρμόζονται στη ζωή με το μωρό. Τον 2ο μήνα, το μωρό εξελίσσεται κοινωνικά, αφού βγαίνει από τα όριά του. Ανοίγει τα χεράκια του, το πεδίο της όρασής του και το στόμα του, για να χαμογελάσει και να κάνει περισσότερη φασαρία! Μερικά παιχνίδια για μωρά 2 μηνών και το πρόσωπο ενός άλλου ανθρώπου, γίνονται η καλύτερη διασκέδαση για το βρέφος αυτόν τον μήνα.

Οπτική ανάπτυξη

Τα φευγαλέα βλέμματα του πρώτου μήνα εξελίσσονται σε 10 ή περισσότερα δευτερόλεπτα ενεργής οπτικής επαφής. Τον πρώτο μήνα ζωής, το μωρό, έριχνε συνήθως γρήγορες ματιές στο πρόσωπό σας, ενώ πλέον το μελετάει πολύ περισσότερο.

1. Μάτια και κεφάλι κινούνται μαζί

Την ώρα που αρχίζετε να απομακρύνεστε, παρατηρήστε πώς το μωρό μπορεί πλέον να σας ακολουθήσει για λίγο με το βλέμμα του. Αντίθετα από τις ασυγχρόνιστες κινήσεις ματιών και κεφαλιού που έκανε ως νεογέννητο, τώρα τα μάτια κινούνται με πολύ πιο ομαλό τρόπο και το κεφάλι μπορεί να συγχρονίζεται μαζί τους. Έτσι το μωρό μπορεί να παρακολουθήσει πιο αποτελεσματικά το πρόσωπό σας ή κάποιο παιχνίδι που κινείται από τη μια άκρη του οπτικού του πεδίου ως την άλλη, μέχρι και 180 μοίρες πολλές φορές.

2. Βλέπει πιο μακριά

Τον προηγούμενο μήνα το μωρό έδειχνε ελάχιστο ενδιαφέρον για τον κόσμο γύρω του και ιδίως για τα σημεία πέρα από τα χεράκια του, εξάλλου δεν τον έβλεπε καθαρά. Αυτός ο μήνας, όμως, φέρνει μαζί του μια διεύρυνση του προσωπικού χώρου του βρέφους, με αποτέλεσμα να εστιάζει σε μεγαλύτερο κομμάτι του περιβάλλοντος και να ενδιαφέρεται για πολλά από τα πράγματα που συμβαίνουν σε άλλα σημεία του δωματίου.

3. Τι τραβάει το βλέμμα του

Για να εξάψετε το ενδιαφέρον ενός περίεργου μωρού 2 μηνών, έχετε υπόψη σας ότι πιθανότατα θα μαγευτεί με τις παρακάτω εικόνες:

• Τους πρώτους μήνες τα μωρά τρελαίνονται για ασπρόμαυρα μοτίβα και όχι τόσο για πολύχρωμα ουράνια τόξα.
• Προτιμούν τις αντιθέσεις από τα απαλά χρώματα που απλώνονται το ένα μέσα στο άλλο.
• Αντί για τα συνθετικά μοτίβα και τις ακριβές παστέλ ταπετσαρίες, τα βρέφη συνήθως προτιμούν τα χρώματα της φύσης, όπως τα ζωηρόχρωμα λουλούδια του κήπου και τα κίτρινα φύλλα του φθινοπώρου.
• Πολύ συχνά βαριούνται μεσα στο σπίτι για αυτό βγειτε έξω.

4. Καθιστό βλέπει καλύτερα

Όταν είναι ξαπλωμένα ανάσκελα, τα μωρά δείχνουν λιγότερο πρόθυμα να εξασκήσουν τις οπτικές και τις κινητικές τους δεξιότητες. Για να συνδεθεί καλύτερα με το περιβάλλον, αντί να αφήσετε το μωρό ξαπλωμένο στην κούνια του, που ίσως του θυμίζει την θέση του ύπνου, βάλτε το να καθίσει σε ένα βρεφικό καθισματάκι ή στην αγκαλιά σας.

5. Παρακολουθήστε το βλέμμα του

Τα μάτια του μωρού μαρτυρούν τα συναισθήματά του. Τα ορθάνοιχτα μάτια που λαμπυρίζουν είναι μια πρόσκληση σε παιχνίδι, τα βλέφαρα που βαραίνουν μαρτυρούν ότι πλησιάζει η ώρα του ύπνου, το έντονο βλέμμα δείχνει ενδιαφέρον, ενώ η κενή έκφραση δείχνει βαρεμάρα. Αν το μωρό αποφεύγει την οπτική επαφή, θέλει να σας δώσει να καταλάβετε ότι έχει χάσει το ενδιαφέρον του και ότι είναι ώρα για αλλαγή ερεθισμάτων.

Τι θέλουν να κοιτάζουν τα μωρά

• Το πρόσωπό σας, το αγαπημένο τους, πάντα
• Αντιθέσεις, κυρίως άσπρο-μαύρο
• Ασπρόμαυρες φωτογραφίες, μεγάλες, γυαλιστερές, ίσως με τα πρόσωπα των γονιών
• Φαρδιές ρίγες, με πλάτος περίπου 5 εκατοστά
• Μαύρες βούλες με διάμετρο 2,5 εκατοστά, πάνω σε άσπρο φόντο
• Πίνακες σκοποβολής και σκακιέρες
• Σιλουέτες αντικειμένων (π.χ. φυτά μπροστά από ένα τζάμι)
• Μόμπιλ, ειδικά σε ασπρόμαυρα χρώματα
• Ανεμιστήρες οροφής
• Τη φωτιά στο τζάκι

Δεξιότητες χεριών – κινήσεις μωρού 2 μηνών

1. Χαλάρωση χεριών και μπράτσων

Οι σφιγμένες γροθιές και τα κολλημένα στο σώμα μπράτσα του πρώτου μήνα, χαλαρώνουν λίγο κατά τη διάρκεια του δεύτερου, λες και τα ανακλαστικά που κρατούσαν τους μυς του μωρού μαζεμένους προς τα μέσα, υποχωρούν. Τα σφιχτά κλεισμένα δαχτυλάκια του μωρού ανοίγουν ένα-ένα, μέχρι να χαλαρώσει ολόκληρη η παλάμη του.

Όταν ακουμπάτε στην παλάμη του μια κουδουνίστρα, το μωρό θα την αρπάξει γερά και θα την κρατήσει για λίγο. Μην περιμένετε όμως να απλώσει το χέρι για να την πιάσει από μόνο του, αυτό θα γίνει τον επόμενο μήνα. Η σφιχτά κλεισμένη γροθιά του μωρού δεν πρόκειται να αφήσει πρόθυμα το αγαπημένο του παιχνίδι. Αν του χαϊδέψετε απαλά τη ράχη της παλάμης, μπορεί και να το πείσετε να χαλαρώσει τη λαβή του.

2. Τα πρώτα απλώματα

Η πρώτη απόπειρα του μωρού να απλώσει το χέρι και να αγγίξει γύρω του, μπορεί να σας φανεί εντελώς άστοχη, όμως τα χτυπήματα του έχουν μια κάποια σκοπιμότητα. Οι μικρές μπουνιές που δίνει προς τη γενική κατεύθυνση, κάποιου κρεμασμένου παιχνιδιού συνήθως χάνουν το στόχο τους πιο πολλές φορές από όσες τον βρίσκουν, όμως με την εξάσκηση έρχεται και η επιτυχία.

Ιδανικό παιχνίδι για την εξάσκηση αυτή των χεριών είναι το μόμπιλε, ομως φροντίστε να βρίσκεστε πάντα μαζί με το μωρό. Μπορεί οι κινήσεις των χεριών να φαίνονται άστοχες, αλλά ενδέχεται κάποιο δάχτυλο ή ακόμα χειρότερα ο λαιμός του μωρού, να μπλεχτεί στους σπάγκους του παιχνιδιού, οι οποίοι παρεμπιπτόντως δεν θα πρέπει να έχουν μήκος μεγαλύτερο από 20 εκατοστά.

Γνωστικές δεξιότητες

1. Συμπεριφορές σύνδεσης

Τον προηγούμενο μήνα, πέρα από ένα κλάμα και μερικές εύκολα αποκωδικοποιήσιμες κινήσεις που σήμαιναν αγκαλιά, πολλές φορές δεν ξέρατε τι ήθελε. Τώρα, κατανοείται το μωρό πιο εύκολα. Τα χαμόγελα αποτελούν πρόσκληση για επικοινωνία και παιχνίδι, ενώ τα κλάματα αποκτούν πιο στοχευμένο μοτίβο. Γύρω στους δύο μήνες, τα μωρά επιδεικνύουν μια σειρά από ενδιαφέροντα σήματα, τα οποία αποκαλούμε συμπεριφορές σύνδεσης, είναι κοινωνικά μηνύματα που δείχνουν πώς νιώθουν και τι χρειάζονται.

2. Συμπεριφορές προσμονής και διαμαρτυρίας

Στους δύο μήνες ζωής, το μωρό μπορεί να αρχίσει να επιδεικνύει σημάδια εμπιστοσύνης προς τους γονείς. Το πιο πρώιμο από αυτά είναι η προσμονή. Έχοντας συμβεί πολλές φορές το ίδιο μοτίβο, αρχίζει να κάνει συνδέσεις. Για παράδειγμα, εγώ κλαίω, εκείνοι με σηκώνουν και με ταΐζουν ή με παρηγορούν. Τώρα πλέον ξέρει τι πρέπει να κάνει και ποια είναι η σειρά κι αν το σήμα του δεν γίνει κατανοητό, τότε επιδεικνύει συμπεριφορές διαμαρτυρίας.

3. Μεταδοτικότητα συναισθημάτων

Η οποία διάθεση μεταδίδεται εύκολα ανάμεσα στη μαμά και το μωρό. Σε αυτό το στάδιο, αρχίζει να αναπτύσσεται μια αμοιβαία ευαισθησία σε σχέση με τη διάθεση και των δύο. Όταν είναι αναστατωμένη η μαμά, αναστατώνεται και το μωρό. Έχει παρατηρηθεί ότι τα μωρά, που επιδεικνύουν μεγαλύτερη ευαισθησία απέναντι στα συναισθήματα των γονιών τους, είναι και εκείνα που τους έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη. Είναι φυσιολογικό, όταν δύο άνθρωποι εξελίσσονται μαζί, αναπτύσσεται μεταξύ τους αυτή η αμοιβαία ευαισθησία.

4. Συμπεριφορές διατροφής

Ξεχάστε το πρόγραμμα. Έως το 2ο μήνα του μωρού, αν όχι νωρίτερα, θα έχετε συνειδητοποιήσει ότι η έννοια του προγράμματος στο φαγητό είναι απλώς μια ψευδαίσθηση. Αφήστε λοιπόν τον όρο πρόγραμμα και εστιάστε στο να διαβάζετε τα σήματα που στέλνει το μωρό και να είστε πιο ευέλικτοι.

Γλωσσικές δεξιότητες

1. Χαμόγελο

Τα χαμόγελα του προηγούμενου μήνα ήταν αντανακλαστικά, αυτόματες αντιδράσεις που περιορίζονταν στους μυς του στόματος. Τώρα, όμως, πρόκειται για αληθινά χαμόγελα, που ανταποδίδει το μωρό στα δικά σας χαμόγελα και γκριμάτσες. Να θυμάστε ότι το χαμόγελο αποτελεί μια αμφίδρομη επικοινωνία ανάμεσα σε αυτόν που το χαρίζει κι εκείνον που το δέχεται. Ενισχύστε, λοιπόν, το χαμόγελο του μωρού, δίνοντας κάτι παραπάνω στο δικό σας χαμόγελο, ώστε να κάνετε πιο έντονο και το δικό του.

2. Κουβέντες

Οι ήχοι που βγάζει το μωρό, σας δίνουν μια ιδέα για τη διάθεση στην οποία βρίσκεται. Τα γουργουρίσματα είναι οι πρώτες προσπάθειες να επικοινωνήσει τον ενθουσιασμό του. Θυμηθείτε ότι η γλώσσα αποτελείται τόσο από ήχους, όσο και από χειρονομίες. Παρατηρήστε λοιπόν, τους διασκεδαστικούς ήχους που συνοδεύουν το χαμόγελο του μωρού σας.

Το μήνα αυτό ξεκινάνε οι σύντομες φωνούλες μιας συλλαβής και μπορεί να φτάνουν σε παραπεταμένα “ε, α, ο”. Προς το τέλος του 2ου μήνα, τα βραχνά βογκητά αποκτούν υψηλότερο τόνο, πλησιάζουν περισσότερο σε φωνήεντα και γίνονται πιο μελωδικά.

Πώς να μιλάτε στο μωρό σας

Δεν χρειάζεται να μάθετε πώς πρέπει να μιλάτε στο μωρό σας, το έχετε ήδη μέσα σας. Οι μητέρες χρησιμοποιούν ενστικτωδώς τη δική τους γλώσσα, που χαρακτηρίζεται από υψηλό τόνο φωνής και γκριμάτσες του προσώπου, για να μιλήσουν στο μωρό τους. Ανεβάζουν τον τόνο, επιβραδύνουν το ρυθμό και προφέρουν με υπερβολικό τρόπο τις βασικές συλλαβές. Παρατηρήστε πώς βάζετε ολόκληρο το πρόσωπό σας στο παιχνίδι, ανοίγοντας διάπλατα το στόμα και τα μάτια σας ενώ μιλάτε. Η ποιότητα του λόγου της μαμάς είναι προσαρμοσμένη στις ικανότητες ακρόασης του μωρού της και επιβραδύνεται ή επιταχύνεται ανάλογα με το επίπεδο προσοχής του βρέφους. Για να εξασφαλίσουν ότι το μωρό θα πάρει το μήνυμα, οι μαμάδες τραβάνε ενστικτωδώς τα φωνήεντα, για παράδειγμα λένε “καλόοοοοο μωρό”. Γι’ αυτό και το πώς μιλάει η μαμά είναι πιο σημαντικό για το παιδί, από το τι λέει.

Τα όσα αναφέρουμε παραπάνω δείχνουν πόσο καλή είναι η κάθε μητέρα ως δασκάλα λόγου του μωρού της, ωστόσο παρακάτω θα βρείτε μερικές μικρές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να κάνετε ακόμα καλύτερο το ξεκίνημα στην πρώιμη επικοινωνία με το παιδί σας.

1. Κοιτάξτε τον ακροατή

Προτού ξεκινήσετε την κουβέντα σας, να έχετε οπτική επαφή με το μωρό. Έτσι θα μπορέσετε να κρατήσετε περισσότερη ώρα το ενδιαφέρον του και θα έχετε πιο πολλές πιθανότητες να λάβετε την ανταπόκρισή του.

2. Απευθυνθείτε του με το όνομά του

Μπορεί το μωρό, για μερικούς ακόμα μήνες, να μη συνδέει το όνομα με τον εαυτό του, όμως αν το ακούει συχνά, θα κάνει τη νοητική σύνδεση που λέει, ότι έχει ξανακούσει αυτό τον ιδιαίτερο ήχο και του είναι γνώριμος.

3. Όσο πιο απλά τόσο πιο καλά

Χρησιμοποιήστε σύντομες προτάσεις με δύο ή τρεις λέξεις, όπου η καθεμία από αυτές να έχουν δύο ή τρεις συλλαβές και θυμηθείτε να τραβάτε τα φωνήεντα με κάπως υπερβολικό τρόπο. Επίσης, αποφύγετε τα πολλά άρθρα και συνδέσμους, αφήστε απέξω τα “εγώ” και τα “εμένα” που δεν έχουν κανένα νόημα για το μωρό και αναφερθείτε στους εαυτούς σας ως “μαμά” και “μπαμπάς”.

4. Όσο πιο ζωηρά τόσο πιο καλά

Τα μωρά ανακαλούν πιο εύκολα λέξεις που έχουν συνδέσει με ζωηρές χειρονομίες. Για παράδειγμα. πείτε “κάνε γεια στη γατούλα” ενώ ταυτόχρονα κουνάτε εσείς το χέρι προς τη γάτα. Ζωντανέψτε την ομιλία σας αλλάζοντας τον τόνο της φωνής στο τέλος της πρότασης, δώστε έμφαση στις λέξεις-κλειδιά και παρατηρήστε ποιοι ήχοι βρίσκουν θερμή ανταπόκριση. Μην ξεχνάτε ότι τα μωρά βαριούνται εύκολα, ειδικά όταν ακούνε τον ίδιο ήχο ξανά και ξανά.

5. Κάντε ερωτήσεις

Όταν κάνετε ερωτήσεις, ο ήχος στο τέλος της πρότασης ενισχύεται αναγκαστικά.

6. Μιλήστε για αυτό που κάνετε

Καθώς κάνετε όλες τις απαραίτητες καθημερινές κινήσεις, όπως ντύσιμο, πλύσιμο και άλλαγμα του μωρού, περιγράψτε του αυτά που κάνετε. Για παράδειγμα, “τώρα ο μπαμπάς θα βγάλει την πάνα, τώρα θα σου βάλει καινούρια”. Στην αρχή μπορεί να σας φαίνεται χαζό, αλλά θυμηθείτε ότι απέναντί σας έχετε ένα ανθρωπάκι με ανοιχτά αυτιά που επεξεργάζεται κάθε λέξη που ακούει και την αποθηκεύει σε ένα ατελείωτο αρχείο μνήμης.

7. Σημάδια ευχαρίστησης ή απόσυρσης

Πολλές φορές, το μωρό θα σας δίνει σήμα ότι σας παρακολουθεί με χαμόγελα, οπτική επαφή, χειρονομίες με απλωμένα χέρια και θα είναι σαν να λέει “μου αρέσει, συνέχισε να μιλάς”. Έχετε όμως στο νου σας και για σημάδια απόσυρσης, όπως είναι το κενό βλέμμα, στροφή του βλέμματος ή του κεφαλιού προς άλλη κατεύθυνση, που δείχνουν ότι κουράστηκε.

8. Δώστε του χρόνο

Όταν κάνετε μια ερώτηση, δώστε χρόνο στο μωρό σας να απαντήσει. Κάντε συχνές παύσεις για να του δώσετε την ευκαιρία να απαντήσει με τη σειρά του, όπως με μια φωνούλα ή μια χειρονομία.

9. Δώστε του ανατροφοδότηση

Αν το μωρό ανταποκριθεί στα λεγόμενά σας, μιμηθείτε τη φωνούλα του ώστε να την ακούσει. Η μίμηση αυτή είναι σαν να προσθέτει αξία στη γλώσσα του μωρού και ενισχύει τις προσπάθειές του να επικοινωνήσει μαζί σας.

10. Διαβάστε του

Στα μωρά αρέσουν πολύ τα νανουρίσματα και τα παιδικά ποιηματάκια με κυματιστό τραγουδιστό ρυθμό. Μπορείτε ακόμα και να διαβάσετε δυνατά στο μωρό, ένα απόσπασμα από το αγαπημένο σας βιβλίο, ζωντανεύοντας λίγο παραπάνω την ιστορία.

11. Πείτε το με μουσική

Οι ερευνητές της βρεφανάπτυξης πιστεύουν το τραγούδι επιδρά στα γλωσσικά κέντρα του εγκεφάλου πιο έντονα από τις λέξεις χωρίς μουσική. Τα μωρά κάθε ηλικίας τρελαίνονται για τραγουδάκια που τους είναι οικεία, για αυτό καταγράψτε τα 10 πιο αγαπημένα του και φροντίστε να του τα λέτε συχνά.

Πηγή: The Baby Book – Sears William & Martha και Μοντεσσόρι στο σπίτι με το μωρό – Davies & Uzodike

Πηγή εικόνας: Holiak